Voetbalecht trainen

Je kunt spelsituaties vereenvoudigen door het aantal tegenstanders en medespelers te verminderen of door de ruimte en regels aan te passen. Je kunt het spel stilleggen, een vraag stellen, dingen voordoen, een tip geven en de oefening makkelijker of juist moeilijker maken.

Tekortkomingen die je tijdens de wedstrijd opvielen, geef je nu extra aandacht door vereenvoudigingen van het spel

Tekortkomingen die je tijdens de zaterdagwedstrijd opvielen, geef je nu extra aandacht door het spel te vereenvoudigingen en door het geven van aanwijzingen. Hoe eenvoudiger de oefening, hoe overzichtelijker de situatie voor de speler én hoe meer herhalingen hij daarvan ervaart, hoe meer hij ervan leert.

Voetbalecht

Maar pas op. Niet elke versimpelde voetbalvorm is een goede oefenvorm. Voetballen leer je door te voetballen. Een potje straatvoetbal verdient de voorkeur boven eindeloos de bal hoog houden. Kinderen leren voetbalvaardigheden niet ‘geïsoleerd’ aan, maar ‘ingebed’ in het voetballen zelf. Door zelf ‘echt’ doelpunten te maken, en zelf ‘echt’ doelpunten te voorkomen. Niet in je eentje met bal, maar bijvoorbeeld 2 tegen 1 met een keeper. Oefenvormen moeten altijd ‘voetbalecht’ zijn.

Stel dat jouw spits vaak in een kansrijke positie komt, maar daaruit te weinig scoort. Veel coaches kiezen er dan voor om eindeloos met hem te oefenen op het afwerken op doel, met of zonder keeper. Maar in de oefenvorm ‘2 tegen 1 + keeper’ breng je hem in de ‘wedstrijdechte’ situatie die hij vaak ervaart. Onder druk van één verdediger én in samenwerking met één medespeler komt hij vaak in een echte, kansrijke positie en kan hij veel oefenen op het scoren. De kans dat hij in de wedstrijd daadwerkelijk beter gaat handelen, wordt zo groter.

Twee partijen scoren

Trainen is weliswaar het vereenvoudigen van voetballen, maar de belangrijkste kenmerken van een echte voetbalwedstrijd moeten behouden blijven. Zo kunnen in elke oefenvorm nog altijd twee partijen scoren. In elke oefenvorm zoeken twee partijen oplossingen bij twee situaties. Wat moeten wij als team doen als wij de bal hebben? Wat moeten wij als team doen als de tegenstander de bal heeft? Elke oefenvorm kent deze structuur en is een vereenvoudiging van de echte voetbalwedstrijd.

Alleen in voetbalechte situaties herkennen spelers wat ze oefenen

Waarom zijn oefenvormen die zijn afgeleid van een echte wedstrijd zo belangrijk? Alleen dan ervaren ze of de keuzes die ze maken leiden tot succes. Alleen dan zullen ze het geleerde in de komende wedstrijd toepassen. Bovendien heeft het idee dat er op de training ‘echt’ wordt gevoetbald een motiverende werking op je spelers.

Toch kun je wel degelijk spelers soms geïsoleerd laten trainen, zonder de weerstand van een tegenstander. Een speler kan zelfs in de meest vereenvoudigde oefenvorm nog zeer veel moeite hebben om een bepaalde handeling met bal goed uit te voeren. Zo kan een speler zijn ‘verkeerde’ been prima oefenen door de bal te schieten tegen een muurtje. Je kunt hem huiswerk meegeven en hem laten oefenen op een bepaalde schijnbeweging. Maar die vaardigheden zijn uiteindelijk niets waard zonder het rendabel toe te passen in de echte wedstrijd.

Zelftest

Vraag je bij elke training af:

• Is de training voetbalecht? Is de oefenvorm een zinvolle vereenvoudiging van het voetballen? Is er sprake van aanvallen, verdedigen en omschakelen voor beide teams? Wordt er gespeeld om te winnen?
• Is er veel actie? Zijn er voldoende herhalingen van dat wat je wilt oefenen? Zijn er voldoende leermomenten, beurten, prikkels? Zijn er niet te veel wachttijden? Genoeg ballen?
• Is de training afgestemd op de groep? Heb je rekening gehouden met leeftijd, vaardigheden en beleving van de groep?
• Is de coaching afgestemd op de groep? Wordt de bedoeling van de oefenvorm duidelijk gemaakt? Wordt het voorgedaan, worden oplossingen aangedragen? Wordt er ingegrepen en zo nodig stilgezet? Wordt de boel op gang gehouden? Wordt het moeilijker of makkelijker gemaakt?