Tips voor de KickStars leider

Als KickStars-leider begeleid je een speelvorm tijdens de activiteit. Je hoeft geen voetbalkenner of toptrainer te zijn. Enthousiasme, aandacht en betrokkenheid zijn belangrijker. Tegelijk is het een mooie kans om jezelf te ontwikkelen in organiseren, communiceren, coachen en samenwerken.

Speelvormen begeleiden

Elke KickStars-activiteit bestaat uit vier speelrondes, waarvan drie wisselende speelvormen en één vast onderdeel: Vrij Spelen. Bij de volgende activiteit worden alle speelvormen nog een keer herhaald, activiteit 1 is gelijk aan 2, activiteit 3 is gelijk aan 4, enzovoort. Kinderen herkennen zo de vormen en krijgen de kans om te leren en groeien. En jij als leider hoeft ook niet steeds iets nieuws voor te bereiden.

Wil je toch variatie? Ruil dan met een andere leider van vorm.

Als KickStars-leider ben jij hét gezicht van de speelvorm. Jij zorgt ervoor dat kinderen zich welkom voelen, begrijpen wat ze gaan doen en met plezier aan de slag kunnen. Dat vraagt geen uitgebreide trainersopleiding, maar wel enthousiasme, overzicht en een beetje voorbereiding. Onderstaande tips helpen je stap voor stap om jouw vorm goed te begeleiden en kinderen een leuke en leerzame ervaring te geven.

Start je vorm

• Heet de kinderen welkom en maak kort kennis. Noem je naam en wat jullie gaan doen.

• Probeer de speelvorm kort en bondig uit te leggen (max. 1,5 minuut). Gebruik het principe: praatje, plaatje, daadje: Een korte uitleg (praatje) en voorbeeld (plaatje) – daarna kunnen kinderen meteen beginnen (daadje).

• Laat kinderen de vorm ontdekken. Geef ze ruimte om op hun eigen manier mee te doen.

• Wees positief en zet direct een veilige, ontspannen sfeer neer.

Hou je vorm op gang

• Observeer tijdens het spelen: zijn alle kinderen betrokken? Snappen ze wat de bedoeling is?

• Check of de oefening goed loopt: lukt het, leren ze, en hebben ze plezier?

• Merk je onrust, verveling of frustratie? Pas de speelvorm aan. Denk aan: kleinere teams, minder regels of een simpeler doel.

• Wees flexibel en creatief. Kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken.

• Op alle KickStars-speelkaarten staan suggesties om de speelvormen moeilijker of makkelijker te maken.

Meer tips:

• Communiceer op ooghoogte

• Te makkelijk of te moeilijk?

• Individueel aandacht geven

Vrij spelen

Vrij Spelen is een vast onderdeel van KickStars. Kinderen kiezen zelf wat ze doen, zonder opdrachten of regels.

Met Vrij Spelen kunnen kinderen hun eigen spelplezier leren ontdekken, zonder dat er vaste regels of opdrachten zijn. Ze worden hierdoor creatiever, leren zelfstandig keuzes maken en ontwikkelen hun eigen manier van bewegen. Dat maakt het niet alleen leuker, maar ook effectiever: wat ze zelf ontdekken, blijft beter hangen. Bovendien draagt deze vorm van spelen bij aan langdurige betrokkenheid bij sport. Kinderen ervaren dat sporten leuk is zónder druk, en dat ze welkom zijn zoals ze zijn.

Jouw rol als begeleider:

• Observeer en moedig aan, grijp alleen in bij onveilige situaties.

• Geef complimenten en laat kinderen hun gang gaan.

• Bied suggesties als kinderen zoekend zijn, maar doe dit niet te snel.

Tips:

• Wees enthousiast en houd je uitleg kort.

• Gebruik gevarieerd materiaal: ballen, hoepels, linten, pionnen.

• Laat kinderen zelf kiezen wat ze doen.

• Respecteer hun spelvorm, stuur zo min mogelijk bij.

Speelronde 5 – vrije keuze

In de vijfde en laatste speelronde mogen kinderen zelf kiezen welke vorm ze nog een keer willen doen. Deze vrije keuze is een belangrijk onderdeel van KickStars. Kinderen ervaren autonomie, kunnen zelf beslissen wat ze het leukste vonden, en sluiten de activiteit af met iets waar ze enthousiast over zijn. Dat zorgt voor een positieve beleving én het vergroot de kans dat ze de volgende keer weer met plezier terugkomen.

Omdat alle kinderen op hetzelfde moment kiezen, vraagt dit wel wat voorbereiding van jou en de andere leiders. Het kan voorkomen dat te veel kinderen tegelijk dezelfde vorm willen spelen, en dat kan zorgen voor onrust of wachttijd. Met een paar slimme afspraken houd je ook deze ronde leuk en overzichtelijk.

Mogelijke manieren om dit te organiseren:

• Optie 1: Laat kinderen in tweetallen kiezen. Ieder duo mag om de beurt een vorm kiezen. Is een vorm gekozen, dan is deze niet meer beschikbaar voor anderen.

• Optie 2: Laat elk kind een speelvorm kiezen die ze niet al in ronde 4 deden. Zo voorkom je dat kinderen blijven hangen bij één plek.

• Optie 3: Laat kinderen individueel kiezen, met een maximum van twee kinderen per vorm. Dit zorgt voor een goede verdeling.

• Optie 4: Laat kinderen vrij kiezen, maar wees voorbereid. Zorg dat er extra materialen beschikbaar zijn op het veld, zodat je – als veel kinderen dezelfde vorm kiezen – snel een tweede versie van die speelvorm kunt opzetten. Help elkaar als leiders om dit soepel te laten verlopen.

Welke optie je kiest, stem je vooraf af met de coördinator en je mede-leiders. Bespreek wie wat in de gaten houdt en wat je doet als iets anders loopt dan verwacht. Goed voorbereid? Dan wordt deze keuze-ronde een feestelijke afsluiter van iedere KickStars-activiteit.

Kinderen begeleiden = kinderen begrijpen

Als KickStars-leider werk je met kinderen van zes tot acht jaar. Ze zitten vol energie en fantasie, maar hebben ook een korte spanningsboog en zoeken veiligheid. Niet ieder kind voelt zich meteen op zijn gemak. Sommige kinderen kijken liever eerst even rond, anderen gaan er meteen vol in. Hou daar rekening mee.

Let tijdens de activiteit goed op signalen van verveling of overprikkeling, zoals afleiding, stilvallen of onrustig gedrag. Wissel dan iets af in de oefening, coach positief of geef wat persoonlijke aandacht. Een kleine aanpassing kan veel verschil maken.

Verhalen helpen enorm. Leg oefeningen bijvoorbeeld uit alsof kinderen superhelden of dieren zijn. Dat maakt het leuker én begrijpelijker. Tot slot: toon oprechte interesse en wees vriendelijk. Een high five, een vraag of een glimlach doet wonderen. En als je twijfelt: vraag hulp aan de coördinator of een ouder.

Tips voor goede begeleiding

Een goede begeleiding begint met aandacht voor het kind. Hieronder vind je praktische tips om een veilige, speelse en leerzame omgeving te creëren waarin elk kind tot zijn recht komt.

• Voorkom wachtrijen bij een speelvorm. Laat kinderen zoveel mogelijk bewegen, zodat ze betrokken blijven en niet afdwalen. Merk je dat het toch druk wordt bij jouw vorm? Vraag een collega-leider om mee te denken of zet de oefening dubbel uit.

• Coach positief: geef complimenten op inzet, techniek of samenwerking. Zeg bijvoorbeeld: “Wat een mooie passeerbeweging!” of “Goed dat je het bleef proberen.”

• Wees flexibel: sluit aan op wat het kind leuk vindt. Als gooien beter past dan schieten, is dat prima. Laat kinderen ontdekken wat bij hen past.

• Gebruik kindertaal en fantasierijke voorbeelden. Zeg bijvoorbeeld: “We gaan rennen als een tijger!” of “Wie durft als Spiderman over de lava te springen?”

• Praat op ooghoogte. Zak door je knieën of ga erbij zitten. Vraag naar hun naam, hobby of wat ze het leukste vinden om te doen. Dat maakt contact persoonlijk en vertrouwd.

• Toon empathie: een eerste keer voetballen kan spannend zijn. Reageer rustig als een kind verdrietig is of zich terugtrekt. Vraag of je kunt helpen of samen iets kunt doen. Soms is een handje vasthouden al genoeg.

Kom je er niet uit? Vraag de coördinator om te helpen of betrek ouders.

Meer lezen of leren?

• Kenmerken O6/O7 spelers

• Kenmerken O8/O9 spelers

• Voetbalvisie KNVB

• Vier kwaliteiten van een succesvolle coach

• Hoe houd ik orde tijdens een training?